شیوه های مدیریت حضرت یوسف علیه السلام از منظر قرآن کریم

مدیریت به عنوان قلب هر سازمان، عنصر تعیین کننده ایدئولوژی و خط مشی حاکم بر سازمان است. تأثیر مدیریت در رشد یا سقوط جوامع، اصلی انکارناپذیر است که یکی از پیچیده ترین روابط انسانی در جوامع بشری می باشد. برای موفقیت در سازمان، احراز شرایط و ویژگی هایی در شخص مدیر ضروری است. قرآن کریم به عنوان برنامه جامعی برای زندگی انسان به این مهم اشاره نموده است. از جمله در سوره یوسف، مدیر واجد شرایط را از نظر اخلاقی، علمی و تخصصی با دو شرط حفیظ (امانت داری) و علیم (دانش) معرفی می کند. حضرت یوسف یکی از انبیاء بزرگ الهی است که می تواند از جهات مختلف برای حاکمان دینی الگوی علمی و عملی مناسبی باشد. از نظر مدیریتی، ایشان در دو نظام فرهنگی-تربیتی و نیز اقتصادی مدیریت جامعی را که بر پایه ی پیش بینی و تصمیم گیری صحیح، برنامه ریزی دقیق، هدایت و رهبری آگاهانه و نظارت مستقیم بر امور دینی و حکومتی است، ارائه داده اند. آن حضرت متخلق به صفات ارزشمندی هم چون عفت، گذشت، صبر، سعه صدر، حسن خلق و تقوا بوده است، که با محبوبیت اخلاقی و تربیت دینی موجبات هدایت پادشاه و مردم مصر را فراهم آورد و به این ترتیب مدیریتی فرهنگی-تربیتی جامعی را رقم زد. هم چنین آن حضرت در زمان بحران جامعه مصر، طرح جهاد اقتصادی ریخت و با برنامه ریزی اقتصادی دقیق، به سازماندهی امور به منظور تأمین منابع اقتصادی در شرایط سخت و خشک سالی اقدام نمود و امنیت غذایی، رشد و شکوفایی را برای مردم مصر به ارمغان آورد. بر این اساس علم، تدبیر و سیاست حضرت یوسف در نجات مردم مصر از قحطی و خشک سالی و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، از جمله ویژگی های مدیر موفق بوده، که با توجه به تبیین قرآن کریم، در گزینش حاکم جامعه و مدیر اصلح باید مورد توجه قرار گیرد.